Hver var kjarnageta fjármálageirans?

Þegar fyrirtæki nær einstökum árangri byggist hann oftast á einstakri kjarnagetu þess til að ná samkeppnisforskoti og í kjölfarið yfirburðastöðu á markaði.  Stöðu sem svo hjálpar því að ná yfir meðalarðsemi til langs tíma,  sem aftur hjálpar því að viðhalda stöðu sinni.

Í þessu ljósi er áhugavert að velta fyrir sér hvaða kjarnagetu bankarnir Íslensku réðu yfir.  Var það þekking starfsmanna?  Stuttar boðleiðir á milli manna?  Einsakur fyrirtækjabragur,  er byggðist á sér Íslenskum aðstæðum og hefðum?  Var það aðgangur forráðamanna bankanna að ódýru fjármagni?

Glitnir taldi að bankinn hefði eitthvað fram að færa í Orkugeiranum og í Sjávarútveginum.  þessa nálgun byggði bankinn á Íslenskum veruleika,  þar sem þessar tvær atvinnugreinar eru rótgrónar hér og því hægt að gera ráð fyrir að mikil sérþekking sé til staðar í samfélaginu.  Stjórnendur bankans vildu meina að hægt væri að yfirfæra þessa þekkingu á fjármálagerninga,  að bankinn gæti selt að hann byggi yfir kjarnagetu er fælist í þekkingu á hvernig þessir atvinnuvegir virka og hvernig best er að þjóna þeim með fjármálaþjónustu.

Hinir bankarnir og í seinni tíð líka Glitnir lögðu ekki sérstaka áherslu á skilgreind svið.  Þvert á móti lögðu þeir áherslu á að skilgreina heimamarkaði sýna víðara en bara littla Ísland og keyptu fyrirtæki í almennri fjármálaþjónustu á nýjum heimamörkuðum sínum.

Aftur spyr maður sig:  Á hvaða kjarnagetu byggðu bankarnir þegar þeir mótuðu þessa stefnu? Vildu þeir meina að þeir væru einfaldlega snjallari en starfandi bankar og fjármálafyrirtæki á útvíkkuðum heimamarkaði?

Þegar öllu er á botninn hvolft – eins og er heldur óþægilega, bókstaflega staðan í dag – þá byggðist kjarnageta bankanna ekki á neinu af því sem að ofan er nefnt.  Snilli okkar bankamanna er hvorki meiri né minni en annarra snjallra bankamanna.  Sérstaða Íslensku bankanna fólst í slælegu regluverki og enn slælegra eftirliti – ekki bara af hendi innlendra stofnana heldur einnig erlendra,  sem á óskiljanlegan hátt heyktust við að skilja samhengi hlutanna.

Það er nefnilega ekki hægt að ætlast til að menn vinni á móti eðli sínu,  allavega ekki hjálparlaust.  Það er t.d. óvinnandi að kenna ketti að veiða ekki fugla!  Það er í eðli kattarins að veiða – meira að segja líka þegar hann hefur ekki lyst á bráðinni.  Ef eigandi kattarins setur ekki bjöllu á hann munu margir saklausir fuglar láta lífið, engum til góðs.  Að sama skapi er erfitt að ætlast til þess að bankamenn hætti að lána eða taka á móti innlánum.  Það er í eðli þeirra – annars væru þeir ekki bankamenn!

Það er hlutverk stofnana og eftirlitsaðila að setja bjöllu kettina.  þ.e. ef við metum smáfuglana einhvers.